Kto i kiedy może skontrolować pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim?

Pracodawca ma możliwość, aby sprawdzić co jego pracownik robi w czasie zwolnienia chorobowego, może to zrobić osobiście lub poprosić o kontrolę pracowników ZUS.

Pracodawca, nabywa prawo do kontroli pracownika jeśli zgłosił do ubezpieczenia zdrowotnego ponad 20 pracowników.

Zwolnienie lekarskie, wydawane jest na formularzu ZUS ZLA (potoczna nazwa L4 związana jest z poprzednim oznaczeniem numer druku). Zwolnienie może wystawić każdy lekarz, który ma podpisaną umowę z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

W jakim terminie pracownik ma obowiązek dostarczy zwolnienie pracodawcy?

Pracownik, ma obowiązek dostarczy pracodawcy zwolnienie lekarskie w przeciągu 7 dni, aby zasiłek lub wynagrodzenie zostało wypłacone w pełnej wysokości. Przekroczenie terminu skutkuje obniżeniem zasiłku chorobowego o 25%.

Pracownik na zwolnieniu lekarskim, nie może zajmować się dokonywaniem pracy dodatkowej, remontem mieszkania czy wyjeżdżać na odpoczynek (forma urlopu). 

Jakie konsekwencje poniesie pracownik za symulowanie choroby?

Konsekwencje za symulowanie choroby na L4, mogą być dla pracownika bardzo przykre. Zaczynając od wypowiedzenia umowy, kończąc na zwolnieniu dyscyplinarnym.

Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z 21 października 1999 r. (sygn. akt I PKN 308/99, OSNAPiUS 2001 nr 5, poz. 154), zgodnie z którym wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego przeznaczeniem może być naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych i stanowić uzasadnioną przyczynę rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, na podstawie art. 52 par. 1 pkt 1 Kodeksu pracy (kp)

Jakie rodzaj kontroli może zastosować pracodawca?

Kontrola zwolnienia lekarskiego może odbyć się na trzech płaszczyznach:

• Kontrola pod względem formalnym (fałszerstwo, lub wystawienie niezgodnie z przepisami)
• Kontrola prawidłowości orzeczenia o czasie niezdolności pracownika do pracy
• Kontrola sposobu wykorzystania przez pracownika zwolnienia lekarskiego:
  1. czy nie wykonuje pracy zarobkowej
  2. czy nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego w sposób niezgodny z celem jego wystawienia

Pracodawca może poznać, że pracownik nadużywa zwolnienia lekarskiego jeśli pracownik:

• Często przebywa na krótki zwolnieniach lekarskich
• Składały oświadczenia lekarskie po terminie, co było przyczyną obniżenia zasiłku o 25%
• Przedkładane zaświadczenia pochodzą od różnych lekarzy z różnych przychodni
• Korzystają z kolejnych okresów zasiłkowych
• Były już wcześniej pozbawione prawa do zasiłku z racji niezgodnego z przeznaczeniem wykorzystania okresu zwolnienia chorobowego.

Kiedy pracownik może stracić prawo do zasiłku chorobowego?

Pracownik może całkowicie stracić prawo do zasiłku jeśli podejmie pracę zarobkową w trakcie przebywania na zwolnieniu chorobowym. Przez określenie „praca zarobkowa” należy rozumieć zarówno wykonywanie czynności na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło, umowy zlecenia, jak i prowadzenie własnej działalności gospodarczej.

W przypadku niezastania pracownika w domu, kontrola zostanie powtórzona. Nieobecność pracownika w miejscu jego zamieszkania lub miejscu stałego pobytu może skutkować utratą prawa do zasiłku chorobowego.

Pracownik ma prawo, dochodzić do zdrowia w miejscu innym niż jego miejsce zamieszkania, jednak powinien poinformować o tym fakcie pracodawcę. W przypadku nieobecności pracownika w domu, ZUS jak i pracodawca będą domagać się wyjaśnień.  Pracownik może wytłumaczyć swoją nieobecność zarówno wyjściem do lekarza, apteki, jak i uczęszczaniem na rehabilitację, jeśli została ona przepisana jako środek wspomagający powrót do zdrowia. W przypadku odmowy wyjaśnienia nieobecności ZUS odbiera prawo do zasiłku chorobowego, a pracodawca sam decyduje o konsekwencjach jakie nałoży na pracownika.