Pojawiają się jak grzyby po deszczu. Za granicą działają od dawna, w Polsce zaledwie od kilku lat. Hostele... Powstają tam, gdzie są turyści, najczęściej młodzi, wędrujący. Hostel w założeniu ma być alternatywą dla drogich hoteli.

Do uruchomienia taniego hotelu nie potrzeba licencji ani pozwolenia. Obiekt, w którym chcemy zacząć działalność, musi spełniać odpowiednie standardy budowlane, sanitarne i przeciwpożarowe. Prowadzącym hostel lub podobny obiekt może być każda osoba fizyczna lub prawna, niekoniecznie właściciel obiektu, w którym się on mieści (może to być np. dzierżawca lub najemca). Nie jest trudno założyć hostel, pod warunkiem, że znajdzie się odpowiednio duży lokal, najlepiej w centrum miasta i posiada chociaż 50 tys. zł.

Czym różni się hostel od hotelu?

Mimo fonetycznego podobieństwa obu nazw, są to całkowicie odmienne placówki. W hostelu wnosimy opłatę nie za cały pokój, a za miejsce do spania, czyli łóżko. Ponadto oba miejsca noclegowe różnią się standardem: w hostelu przeważają wieloosobowe sale z piętrowymi łóżkami, pokoi jedno, dwu- i trzyosobowych jest bardzo niewiele, a kuchnia i łazienki są wspólne dla wszystkich. Goście mogą również korzystać ze ogólnodostępnej świetlicy, w której znajduje się telewizor i dostęp do internetu.

W języku angielskim hostel początkowo oznaczał schronisko, goszczące studentów i miłośników „backpackingu”, czyli specyficznej formy podróżowania. Obecnie klientami hosteli są przede wszystkim niezamożni turyści oraz bywalcy koncertów i festiwali. Jednak w ostatnich latach hostele stają się coraz bardziej popularnie także wśród właścicieli firm budowlanych. Wiele firm delegujących robotników do prac w odległym rejonie kraju zamiast drogich kwater prywatnych lub hoteli wybiera o wiele tańsze hostele.

Koszty otworzenia

Suma potrzebna na założenie hostelu zależy od wielu czynników, m.in. od lokalizacji, liczby pokoi i łóżek oraz standardu. W Poznaniu hostel z 24 łóżkami udało się otworzyć za ok. 40 tys. zł. –Najwięcej pieniędzy pochłania zrobienie tzw. węzłów sanitarnych, czyli toalet i natrysków – twierdzą. W średniej wielkości hostel (ok. 50–60 miejsc noclegowych) trzeba zainwestować ok. 150–200 tys. Zł.

Duże sumy pochłania zwykle remont lokalu, przygotowanie łazienek i toalet oraz wyposażenie hostelu. Trzeba kupić łóżka, pościele, wyposażyć kuchnię w odpowiedni sprzęt, a pokój wypoczynkowy w telewizję, DVD, gry, Internet. Można zapewnić różny standard hostelu, kupić tańsze lub droższe meble, zamontować kabiny prysznicowe lub powiesić zasłonki, a czynsz może się wahać od 2 do 40 tys. zł w zależności od lokalizacji i wielkości lokalu.

Droga do klienta – lokalizacja i Internet

Najlepszą drogą trafienia do klientów w tej branży jest Internet. Sieć jest głównym źródłem informacji dla backpackersów (podróżników, turystów „plecakowych”) z różnych stron świata. Dlatego często strony internetowe hosteli dostępne są w kilku językach, koniecznie w angielskim. Warto tam zamieścić informacje o ciekawych miejscach i wydarzeniach. Trochę łatwiej jest, gdy właściciele hostelu mają kontakty np. z organizatorami festiwali, koncertów i mogą liczyć na tzw. polecenie. Rekomendacje też są ważne – w Internecie prawie każdy hostel ma tzw. księgę gości, w której klienci wyrażają swoje opinie.

Najczęściej w hostelach nocują studenci i zagraniczni turyści oraz bywalcy koncertów i festiwali.
Nieprzypadkowo hostele powstają najczęściej w kamienicach, w centrum miasta, blisko Starego Rynku, ewentualnie dworca kolejowego, autobusowego czy lotniska. Młodzi ludzie, którzy przyjeżdżają na festiwale, koncerty, wolą być blisko centrum wydarzeń, chcą piechotą wrócić do hostelu z imprezy. Trzeba więc zrobić rozeznanie i zastanowić się, gdzie założyć hostel i czy faktycznie warto. Dodatkowo aby wyróżnić się na tle konkurencji można pomyśleć nad niestandardowymi usługami np. odpłatną pralnią czy możliwość grillowania w ogródku ( jeśli taki jest). Poza sezonem można także przyjmować zorganizowane grupy turystyczne.

Stałe wydatki

Oczywiście to zależy od wielu czynników, takich jak (szacowane ceny dla hostelu z 50 miejscami noclegowymi w dużym mieście):

wysokość czynszu (przy założeniu, że mamy własny lokal – ok. 2 tyś zł / miesiąc),
ilość zatrudnianych pracowników (hostele są całodobowe, więc należy liczyć przynajmniej 3 etaty, jeśli wystarczy nam jednocześnie jeden pracownik, który będzie obsługiwał klientów telefonicznie oraz zajmował się recepcją – łącznie ok 6 tyś zł netto / miesiąc)
zakup, wymiana i konserwacja urządzeń i sprzętów (ok. 1200-1700 zł netto / miesiąc),
usługi zewnętrzne (dostęp do internetu, telefon, firma lub osoba sprzątająca – łącznie ok. 3 tyś zł netto / miesiąc),
wydatki na reklamę (zakładamy 2 tyś zł netto / miesiąc).

Ile można zarobić?

Gospodarze twierdzą, że inwestycja zwraca się w ok. rok.
Ceny noclegów wahają się od 40–70 zł od osoby. Najdroższy jest nocleg w pokoju dwuosobowym, najtańszy w 6-, 8- czy 12-osobowym. Średnio zajętych jest 70% miejsc noclegowych. Wszystko oczywiście zależy od sezonowości oraz ilości ciekawych wydarzeń w naszym mieście.

Jakub Rząca z Boogie Hostel, w którym jest 16 pokoi i 56 łóżek, mówi o miesięcznych kosztach przekraczających 50 tys. zł. – Co miesiąc mamy ok. 1,5 tony prania – podaje. Trzeba też zapłacić czynsz, pensję pracownikom, wymieniać sprzęt, zapłacić za wodę, prąd itp. Piotr Wawro szacuje miesięczny koszt utrzymania hostelu z ok. 50 miejscami nawet na ok. 100 tys. zł. Zyski liczone są od 20 tys. zł miesięcznie w górę. Chociaż są też malutkie hostele, których właściciele twierdzą, że zysk wynosi równowartość średniej pensji.

Ceny pokoi uzależnione są m.in. od tego czy mają własną łazienkę, czy też dzieloną. Jeśli zdecydujemy się na prywatną łazienkę musimy liczyć się z kosztem wyższym o około 15-25%. Część hosteli oferuje również możliwość zamówienia śniadania za dodatkową opłatą. Zazwyczaj jest to koszt w granicach 10 zł za osobę.

Jeśli jednak założymy, że mamy 50% obłożenia każdego dnia (czyli 25 zajętych miejsc) oraz, po uśrednieniu, na jednym miejscu zarabiamy ok. 40 zł netto, to nasz dzienny przychód wynosi 1000 zł netto dziennie.

W miesiącu daje nam to: 30.000 zł netto (wpływy) – 15.000 zł netto (szacowane koszty) = 15.000 zł netto (zysk netto)

Hostelowe formalności

Hotelarstwo nie jest objęte koncesjami czy pozwoleniami, wystarczy złożyć we właściwym urzędzie wojewódzkim wniosek o zarejestrowanie działalności gospodarczej. Wniosek powinien zawierać m.in.:

• imię i nazwisko oraz siedzibę przedsiębiorcy
• nazwę obiektu, w którym będą świadczone usługi
• opis hotelu wraz z opinią służb budowlanych, przeciwpożarowych i sanitarnych
• wskazanie zaszeregowania do kategorii (w tym przypadku hostel)
• REGON przedsiębiorcy

Wniosek opiniuje powołany przez wojewodę zespół.

Zgodnie z art. 44 ustawy o usługach turystycznych właściciel lub dzierżawca obiektu, w którym znajduje się placówka, musi umieścić w widocznym miejscu jego nazwę, tablicę określającą rodzaj i kategorię świadczonych usług wraz z podstawowymi cenami, a także informację o przystosowaniu obiektu do obsługi osób niepełnosprawnych.

W zależności od kategorii każdy obiekt o charakterze hotelarskim musi spełniać minimalne wymogi sanitarne. Reguluje to rozporządzenie ministra gospodarki z 13 czerwca 2001 r. W sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone takie usługi (Dz.U. z 2001 r. nr 66, poz. 665 ze zm.). Załącznik nr 1 do tego rozporządzenia określa wymagania związane z wyposażeniem, kwalifikacjami personelu oaz zakresem świadczonych usług w hotelach i motelach, np. w zależności od kategorii hotel musi być wyposażony w odpowiednie urządzenia higieniczno-sanitarne zapewniające dostawę ciepłej i zimnej wody. W hotelach muszą być odpowiednio oświetlone klatki schodowe i pokoje. W tych ostatnich muszą być m.in. koce, pościel i ręczniki. Co pewien czas cały obiekt powinien być poddany dezynfekcji i dezynsekcji.

Z kolei załącznik nr 7 do cytowanego rozporządzenia określa minimalne wymagania w sprawie wyposażenia dla innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie (np. dla naszego hostelu). W budynku, w którym znajduje się taki obiekt, na jeden węzeł sanitarny może przypadać najwyżej 15 osób. Węzeł sanitarny musi być ponadto wyposażony m.in. w natrysk lub w wannę, umywalkę i pojemnik na śmieci. Sale wieloosobowe muszą mieć łóżka o wymiarach 80x190 cm, stół, krzesła i oddzielne dla każdej osoby zamykane szafki. Na jednego gościa musi przypadać co najmniej 2,5 mkw. powierzchni.